عمل بای پس معده چیست؟ + (عمل اسلیو بهتره یا بای پس؟)
رایج ترین روش جراحی لاغری در ایران، اسلیو معده است و پس از آن، عمل بای پس معده قرار دارد. هرچند که این عمل در خارج از کشور پرطرفدار است، اما در ایران به آن صورت مشهور نیست. در این مقاله هرچیزی که باید درباره جراحی بای پس معده بدانید را توضیح دهیم. همچنین به بررسی کاربردها و جوانب مثبت و منفی آن می پردازیم.
همه چیز درباره جراحی بای پس معده در یک نگاه
/ | توضیحات |
تعریف | یکی از مؤثرترین جراحی های چاقی که با کاهش حجم معده و تغییر مسیر روده باعث محدودیت جذب مواد غذایی می شود. |
نحوه انجام | ۱. ایجاد یک کیسه کوچک معده (۳۰ سی سی) ۲. اتصال مستقیم به روده کوچک (بایپس کردن بخشی از معده و روده). |
کاندیدای مناسب | – BMI ≥ ۴۰ یا ≥ ۳۵ با بیماری های مرتبط (دیابت، فشار خون) تمایل به تغییر سبک زندگی پس از عمل. |
میزان کاهش وزن | ۷۰-۸۰% وزن اضافی در ۱۸-۲۴ ماه کاهش ۶۰-۸۰% بیماری های مرتبط (مثل دیابت نوع ۲). |
مدت زمان عمل | ۳۰ تا ۷۰ دقیقه (با روش لاپاروسکوپی). |
بستری در بیمارستان | ۱ شب تا ۲ روز. |
دوره نقاهت | – بازگشت به کار سبک: ۱-۲ هفته – فعالیت سنگین: ۶-۸ هفته. |
هزینه در ایران | از ۱۱۰ میلیون تومان |
پزشک انجام دهنده | جراح متخصص چاقی با تجربه در روش های لاپاروسکوپی پیشرفته. |
مزایا | کاهش وزن سریع و پایدار بهبود قابل توجه دیابت نوع ۲ کاهش اشتها به دلیل تغییر هورمون ها. |
معایب/ریسک ها | کمبود ویتامین ها (B12، آهن، کلسیم) احتمال سندرم دامپینگ نیاز به پیگیری مادام العمر. |
مراقبت های پس از عمل | رژیم غذایی مرحله ای مصرف روزانه مکمل ها ورزش منظم و آزمایش های دوره ای. |
نکات کلیدی:
- این روش برای بیماران با ریفلاکس شدید یا اعتیاد به شیرینی مناسب تر است.
- احتمال بازگشت وزن در صورت عدم رعایت رژیم وجود دارد.
عمل بای پس معده چیست؟
بای پس معده (Gastric bypass) نوعی عمل لاغری به روش لاپاراسکوپی است. این عمل به منظور کاهش وزن موثر در افراد دارای چاقی مفرط انجام داده می شود. (افرادی که شاخص توده بدنی یا BMI آن ها ۴۰ یا بالاتر از آن باشد، چاقی مفرط دارند.)
مکانیزم عمل جراحی بای پس به چه صورت است؟
در طول این عمل، جراح مسیر طبیعی عبور غذا از مری به روده را تغییر می دهد و آن را کوتاه تر میکند. در واقع، یک بخش کوچک از معده جدا میشود تا حجم معده اصلی بسیار کاهش یابد. غذایی که میخوریم، به جای اینکه از تمام حجم معده بزرگ عبور کند، مستقیماً وارد این بخش کوچک شده و سپس به سرعت به بخشی از روده می رود که برای جذب آماده شده است. به همین دلیل به این روش “بای پس” گفته می شود که معنی میانبر می دهد.
این تغییر مسیر و کوچک شدن حجم معده، دو اتفاق مهم را رقم میزند:
- اول اینکه فرد خیلی زودتر احساس سیری می کند و نمی تواند غذای زیادی بخورد.
- دوم اینکه، بسیاری از مواد غذایی خورده شده، بدون اینکه به طور کامل جذب شوند، مستقیماً وارد روده شده و آماده دفع می گردند.
چه کسانی می توانند عمل بای پس معده انجام دهند؟
انجام این عمل برای به هر کسی توصیه نمی شود و تنها برای افرادی انجام داده می شود که شرایط زیر را داشته باشد:
- کسانی که شاخص توده بدنی آن ها بزرگتر یا مساوی با ۴۰ است.
- کسانی که شاخص توده بدنی بزرگتر یا مساوی با ۳۵ دارند اما حداقل دو بیماری مرتبط با چاقی دارند. این بیماری ها می تواند شامل موارد مواردی همچون دیابت نوع ۲ ، فشار خون بالا یا بیماری قلبی باشد
- کسانی که با رژیم و ورزش نمی توانند به وزن سالمی برسند.

فواید، مزایا و جنبه های مثبت عمل بای پس معده چیست؟
- کاهش وزن قابل توجهی در دراز مدت ایجاد می کند (۶۰ تا ۸۰ درصد کاهش از کل وزن اضافی)
- مقدار غذای قابل مصرف را محدود می کند
- ممکن است به شرایطی منجر شود که مصرف انرژی را افزایش می دهد
- تغییرات مطلوبی در هورمون های روده ایجاد می کند که باعث کاهش اشتها و افزایش سیری می شود
- میزان بازگشت وزن پس از این عمل بسیار کم است
- قابل برگشت است
- موجب بهبود دیابت شده و در اغلب موارد نیاز به مصرف دارو را از بین می برد
- به درمان بیماری های مرتبط با چاقی کمک زیادی می کند.
معایب و عوارض بای پس معده چیست؟
- نسبت به اسلیو معده ممکن است عوارض بیشتری داشته باشد
- برخلاف اسلیو معده در طولانی مدت می تواند منجر به کمبود ویتامین و مواد معدنی به ویژه کمبود ویتامین B12 ، آهن ، کلسیم و فولات شود
- مدت اقامت بیمار پس از این عمل بیشتر از اسلیو است
- نیاز به پایبندی به توصیه های رژیم غذایی ، مصرف مادام العمر مکمل های ویتامینی و مواد معدنی دارد
عمل اسلیو معده بهتر است یا بای پس معده؟
عمل اسلیو معده یکی از بهترین و ایمن ترین عمل های لاغری است که با فاصله زیاد از بای پس معده پر طرفدارترین روش جراحی لاغری به شمار می رود و برتری هایی نسبت به سایر اعمال لاغری مانند بای پس دارد. این بخش را اختصاص می دهیم به مقایسه اسلیو و بای پس به سوال “اسلیو بهتره یا بای پس معده؟” پاسخ بدهیم.

میزان تهاجم
- هر دو عمل به روش لاپاراسکوپی انجام داده می شوند و تهاجم کمتری نسبت به جراحی باز دارند. اما در مقام مقایسه (بین اسلیو و بای پس) عمل اسلیو معده کم تهاجم تر است زیرا تنها بخشی از معده برداشته می شود و بافت های دیگر مانند روده درگیر نمی شوند.
- برعکس در عمل بای پس معده، معده دو بخش می شو، روده در بخش ابتدایی برش می خورد و چند اتصال جدید ایجاد می شود که زمان عمل و پیچیدگی آن را بیشتر می کند.
برگشت پذیر بودن
- عمل اسلیو معده غیرقابل بازگشت است زیرا طی این عمل نزدیک ۷۰ درصد حجم معده به طور کامل برداشته شده و از بدن خارج می شود.
- اما بای پس را می توان معکوس کرد و دوباره معده و روده ها را به حالت سابق بازگردنداند.
میزان جذب مواد غذایی
- پس از جراحی اسلیو میزان غذایی را که می توانید مصرف کنید کاهش می دهد ، اما توانایی جذب مواد مغذی شما همچنان به قوت خود باقی است
- در جراحی بای پس معده اما از دست دادن بخشی از روده کوچک توانایی جذب مواد مغذی را با مشکل روبرو می کند و شما را ملزم به مصرف مکمل می کند.
میزان بهبود بیماری های مرتبط با چاقی
اگر می خواهید بیماری های مرتبط با چاقی مانند دیابت، فشار خون یا آپنه خواب را کنترل کنید، باید بدانید که جراحی بای پس معده در حل این مسائل تا حدودی موثرتر از جراحی اسلیو معده است ، اگرچه هر دو روش مطمئناً به میزان زیادی به درمان بیماری ها کمک می کند.
میزان اثربخشی در درمان چاقی
هر چقدر چاق تر باشید، اثر بخشی بای پس معده بیشتر از اسلیو خواهد بود اما برای چاقی معمولی اسلیو بهتر است.
هزینه ها
به دلیل پیچیدگی های موجود در عمل بای پس، هزینه آن نیز بیشتر از هزینه اسلیو معده خواهد بود. برای اطلاع از جزئیات هزینه عمل لاغری کلیک کنید.
پاسخ به سوالات رایج درباره این عمل
بله، اما باید به تدریج و با تایید پزشک شروع کنید. معمولاً ۳-۶ ماه بعد از عمل می توانید به ورزش های سنگین بپردازید.
جذب داروها ممکن است تغییر کند، خصوصاً داروهای ضدبارداری و روانپزشکی. حتماً با پزشک خود برای تنظیم دوز مشورت کنید.
بله، حدود ۲۰-۳۰% بیماران ممکن است پس از ۵-۱۰ سال بخشی از وزن را بازگردانند که با رژیم و ورزش قابل پیشگیری است.
مطالعات نشان داده افراد پس از این عمل به طور متوسط ۱۰-۱۵ سال افزایش عمر دارند، به شرط رعایت توصیه های پزشکی.