با دسته بندی رایج انواع قرص های لاغری بیشتر آشنا شوید
متاسفانه این روزها از تبلیغات ماهوارهای (که قول کاهش وزن ۱۰ کیلویی در یک هفته را می دهند) تا قفسه های رنگارنگ داروخانه ها و فروشگاه های آنلاین، همه جا با وعده یک راه حل سریع و آسان برای رهایی از چربی های اضافه روبرو هستیم. همه جا در حال بمباران شدن با تبلیغات انواع قرص لاغری هستیم…..
اما پشت این وعده های شیرین چه چیزی پنهان است؟ آیا واقعاً قرص جادویی برای لاغری وجود دارد؟ در این مقاله قصد داریم که شما را به طور کلی با انواع قرص لاغری آشنا کنیم. بعد از خواندن این نوشتار می توانید دید بسیار روشن ترین در خصوص این داروها به دست بیاورید.
اولین و مهم ترین قانون در خصوص قرص های لاغری این است ….
قبل از اینکه به بررسی انواع قرص لاغری بپردازیم، باید این واقعیت را بپذیریم: هیچ قرصی در دنیا وجود ندارد که به شما اجازه دهد هرچه می خواهید بخورید، ورزش نکنید و همزمان لاغر شوید.

این یک قانون مطلق است که قرص های لاغری معتبر، در بهترین حالت، “ابزارهای کمکی” هستند. آن ها طوری طراحی شدهاند تا در کنار رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی، مسیر کاهش وزن را برای شما کمی هموارتر کنند، نه اینکه جایگزین آن ها شوند. هر محصولی که خلاف این را ادعا کند، به احتمال قریب به یقین در حال فریب شماست.
دسته بندی انواع قرص لاغری برای درک بهتر بازار (چند دسته داریم؟)
برای اینکه در این بازار شلوغ گم نشویم، بهتر است انواع قرص لاغری را به سه دسته اصلی تقسیم کنیم. این دسته بندی به شما کمک می کند تا بدانید با چه چیزی روبرو هستید:
دسته اول–داروهای لاغری تایید شده توسط پزشک (Prescription Drugs)
این ها تنها گزینه هایی هستند که از فیلتر سخت گیرانه تحقیقات علمی عبور کرده و اثربخشی و ایمنی آن ها تا حد قابل قبولی به اثبات رسیدهاست. این داروها فقط و فقط باید با نسخه پزشک متخصص و برای افراد واجد شرایط (معمولاً با BMI بالای ۳۰) تجویز شوند. آن ها معمولاً از چند مکانیسم اصلی برای کمک به کاهش وزن استفاده می کنند:
۱. کاهش دهنده های اشتها (Appetite Suppressants)
این داروها مستقیماً بر روی مرکز کنترل اشتها در مغز اثر می گذارند و باعث می شوند شما احساس سیری بیشتری کنید و کمتر به سراغ غذا بروید. فنترمین (Phentermine). این یکی از قدیمی ترین داروهای این دسته است که برای استفاده کوتاه مدت تجویز می شود.

۲. مهارکننده های جذب چربی (Fat Absorption Inhibitors)
این داروها به آنزیم های روده متصل شده و از هضم و جذب بخشی از چربی موجود در غذای شما جلوگیری می کنند. چربی جذب نشده از طریق مدفوع دفع می شود. ارلیستات (Orlistat) با نام های تجاری Xenical (نسخه ای) و Alli (بدون نسخه با دوز پایین تر) به فروش می رسد مثالی از این دست داروهاست.

۳. آگونیست های گیرنده GLP-1
این جدیدترین و انقلابی ترین نسل انواع قرص لاغری هستند که در اصل برای دیابت ساخته شده بودند. آن ها با تقلید از هورمون های روده، هم اشتها را در مغز سرکوب می کنند و هم سرعت هضم غذا را کاهش می دهند.
هرچند این داروها بیشتر به صورت تزریقی (مانند اوزمپیک) شناخته می شوند، اما فرم خوراکی آن ها نیز در حال توسعه و عرضه است. (نمونه ای شناختهشده از این داروها قرص ریبلسوس (Rybelsus) که حاوی سماگلوتاید خوراکی است)

جدول زیر نگاهی کلی به این دسته از داروها می اندازد:
نام دارو (مکانیسم) | نحوه عملکرد | مزایا | معایب اصلی |
---|---|---|---|
فنترمین (کاهش اشتها) | تاثیر بر مواد شیمیایی مغز برای سرکوب گرسنگی | کاهش وزن نسبتاً سریع در کوتاه مدت | اعتیادآور، عوارض قلبی، فقط برای مصرف کوتاه مدت |
ارلیستات (مهار جذب چربی) | جلوگیری از جذب حدود ۳۰٪ چربی غذا | اثر موضعی در روده، جذب سیستمیک کم | عوارض گوارشی شدید (مدفوع چرب، اسهال)، نیاز به رژیم کم چرب |
سماگلوتاید خوراکی (GLP-1) | سرکوب اشتها در مغز و کند کردن هضم | کاهش وزن قابل توجه، کنترل قند خون | بسیار گران، عوارض گوارشی (تهوع)، نیاز به مصرف دائمی |
دسته دوم: مکمل های لاغری بدون نسخه (Over-the-Counter Supplements)
دسته مکمل های بدون نسخه، بزرگترین، پرفروش ترین و در عین حال پرریسک ترین بخش بازار انواع قرص لاغری است. این محصولات که در داروخانه ها، عطاری ها و فروشگاه های آنلاین به فروش می رسند، تحت نظارت سازمان های غذا و دارو قرار ندارند. این یعنی شرکت سازنده نیازی به اثبات اثربخشی یا حتی ایمنی محصول خود قبل از عرضه به بازار ندارد.
مکمل های این مدلی معمولاً حاوی ترکیبی از مواد زیر هستند:
- فیبرها: مانند گلوکومانان یا پسیلیوم که در معده حجیم شده و احساس سیری ایجاد می کنند.
- چربی سوزها: موادی مانند کافئین، عصاره چای سبز، ال-کارنیتین و کپسایسین (ماده تند فلفل) که ادعا می شود متابولیسم را افزایش می دهند.
- مسدودکننده های کربوهیدرات: مانند عصاره لوبیا سفید که ادعا می شود از جذب کربوهیدرات ها جلوگیری می کنند.
واقعیت انواع قرص لاغری غیراستاندارد چیست؟
در بهترین حالت، اثر این مکمل ها بسیار ناچیز و در حد ۱ تا ۲ کیلوگرم در طول چند ماه است. در بدترین حالت، آن ها می توانند حاوی مواد محرک خطرناک، داروهای غیرمجاز (مانند سیبوترامین یا مدرها) یا فلزات سنگین باشند که به قلب، کبد و کلیه های شما آسیب جدی وارد می کنند.

دسته سوم: قرص های لاغری تقلبی و خطرناک (محصولات ماهواره ای و زیرزمینی)
این دسته، بخش تاریک و بسیار خطرناک بازار است. محصولاتی که با نام های عجیب و غریب و بسته بندی های فریبنده، معمولاً در شبکه های ماهواره ای یا کانال های تلگرامی به فروش می رسند. این قرص ها تقریباً همیشه حاوی ترکیبات ممنوعه و بسیار خطرناکی هستند:
۱. سیبوترامین (Sibutramine)
این نمونه یکی از انواع قرص لاغری است که سال ها پیش به دلیل افزایش شدید خطر سکته قلبی و مغزی از تمام بازارهای جهانی جمع آوری شد.
۲. آمفتامین ها (شیشه)
مواد محرک بسیار قوی و اعتیادآور که با سرکوب شدید اشتها و افزایش غیرطبیعی انرژی، باعث کاهش وزن سریع (و البته تخریب بدن) می شوند.
۳. داروهای ادرارآور (Diuretics)
این مواد با دفع آب بدن، باعث کاهش وزن کاذب و سریع روی ترازو می شوند، اما هیچ تاثیری بر چربی بدن ندارند و می توانند باعث کم آبی شدید و آسیب به کلیه ها شوند.
۴. هورمون های تیروئید
مصرف بی رویه این هورمون ها متابولیسم را به شکل خطرناکی بالا برده و می تواند باعث مشکلات قلبی دائمی و پوکی استخوان شود.
هشدار جدی که باید در خصوص این داروها جدی بگیرید این است که …
هرگز و تحت هیچ شرایطی فریب این محصولات را نخورید. کاهش وزن ناشی از انواع قرص لاغری این چنینی، به قیمت از دست دادن سلامتی شما تمام می شود.
چگونه یک قرص لاغری مناسب را (تحت نظر پزشک) انتخاب کنیم؟
اگر شما واجد شرایط استفاده از داروهای نسخه ای هستید، انتخاب بهترین گزینه به عهده پزشک شماست. او با در نظر گرفتن فاکتورهای زیر، مناسب ترین دارو را برای شما تجویز خواهد کرد:
- میزان اضافه وزن و BMI شما
- سابقه بیماری های شما (قلبی، فشار خون، دیابت و…)
- سایر داروهایی که مصرف می کنید
- سبک زندگی و عادات غذایی شما (مثلاً برای فردی که رژیم پرچرب دارد، ارلیستات گزینه مناسبی نیست)
حتما به این نکته توجه کنید که …

دنیای انواع قرص لاغری پر از میان برهای وسوسه انگیز است که تقریباً همگی به بیراهه ختم می شوند. هیچ راه حل جادویی در یک بطری قرص وجود ندارد. کاهش وزن پایدار، نیازمند تغییرات واقعی در سبک زندگی است.
باید بدانیم که داروهای تایید شده می توانند در این مسیر به شما کمک کنند، اما نمی توانند کار را برای شما انجام دهند. به جای جستجو برای یک قرص معجزه آسا، انرژی و هزینه خود را صرف مشورت با یک پزشک متخصص، یک متخصص تغذیه و یک مربی ورزشی کنید. این تنها سرمایه گذاری است که بازگشت آن تضمین شده و پایدار خواهد بود.
پرسش و پاسخ های پرتکرار
خیر. “گیاهی بودن انواع قرص لاغری” به معنای “بی خطر بودن” نیست. بسیاری از گیاهان دارای ترکیبات دارویی قوی هستند و می توانند با سایر داروها تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.
بله، به احتمال بسیار زیاد. اگر شما در طول دوره مصرف دارو، عادات غذایی و ورزشی خود را به طور پایدار تغییر نداده باشید، با قطع دارو، مکانیسم کمکی آن حذف شده و وزن شما به حالت قبل باز خواهد گشت.
خیر. داروهای لاغری تایید شده فقط برای درمان بیماری چاقی (BMI بالای ۳۰) یا اضافه وزن شدید همراه با بیماری های دیگر (BMI بالای ۲۷) تجویز می شوند و برای کاهش وزن های جزئی مناسب نیستند.
آسیب های قلبی-عروقی. بسیاری از ترکیبات غیرمجاز مانند سیبوترامین و محرک های شبه آمفتامین، فشار خون و ضربان قلب را به شدت بالا برده و می توانند منجر به آریتمی های قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ ناگهانی شوند.
تنها راه ایمن پیش از مصرف انواع قرص لاغری مراجعه به یک پزشک متخصص غدد یا تغذیه است.