جراحی لاپاراسکوپی چیست؟ (همه چیز درمورد جراحی لاپاراسکوپی)

لاپاراسکوپی (laparoscopy ) یک شیوه مدرن و پیشرفته از جراحی است که برای انجام عمل‌های ناحیه شکم و حفره لگن به کار می‌رود. در این روش، جراح ابزارهای بسیار باریک و ظریفی را از طریق برش‌های بسیار کوچک به داخل شکم و بخش‌هایی از لگن وارد می‌کند. یکی از ابزارهای وارد شده به شکم، لاپاراسکوپ یا دوربین لاپاراسکوپی است که تصاویر زنده ای از شکم و لگن را به مانیتور ارسال کرده و تیم جراحی از طریق این نمایشگر کلیه اقدامات و روند جراحی را کنترل می‌کند. در این صفحه، اطلاعات کاملی درباره عمل جراحی لاپاراسکوپی در دسترس است و خواندن آن به افرادی که قرار است تحت لاپاراسکوپی قرار بگیرند، توصیه می‌شود.

همه چیز درباره جراحی لاپاراسکوپی در یک نگاه

جنبه	توضیحات
تعریف	روش جراحی مدرن با برش های بسیار کوچک (۲-۴ سانتی متر) و استفاده از دوربین برای مشاهده اندام های داخلی
مقایسه با جراحی باز	لاپاراسکوپی: برش های کوچک، درد کمتر، بهبودی سریع تر  لاپاراتومی: برش بزرگ، درد بیشتر، بهبودی طولانی تر
موارد استفاده	جراحی های لاغری (اسلیو، بای پس)  برداشتن کیسه صفرا، آپاندیس  ترمیم فتق  جراحی های زنان (رحم، لوله ها)  بررسی و تشخیص بیماری ها
مراحل انجام	۱. بیهوشی عمومی ۲. ایجاد برش های کوچک ۳. تزریق گاز CO₂ برای متورم کردن شکم ۴. وارد کردن دوربین و ابزار جراحی ۵. انجام عمل و بخیه زخم ها
مزایا	بهبودی سریع تر  درد کمتر پس از عمل  جای زخم کوچک تر  کاهش خطر عفونت  بستری کوتاه تر
عوارض احتمالی	عفونت  خونریزی  آسیب به اندام های مجاور  درد شانه (ناشی از گاز CO₂)  نیاز به تبدیل به جراحی باز در موارد ضروری
دوره بهبودی	ترخیص همان روز یا روز بعد  بازگشت به فعالیت سبک در ۱-۲ هفته  اجتناب از رانندگی تا ۲۴-۴۸ ساعت

فرق عمل لاپاراتومی با جراحی لاپاراسکوپی چیست؟

در بسیاری از موارد، لاپاراسکوپی می تواند به جای جراحی لاپاراتومی صورت پذیرد. لاپاراتومی نوعی روش جراحی است که در آن برش های وسیعی روی شکم ایجاد می شود و در پی آن حفره شکم به صورت عمودی کاملا باز می شود. این عمل یک تکنیک قدیمی و البته همچنان رایج است که برای انجام بسیاری از درمان های جراحی مورد استفاده قرار می گیرد، با این حال به دلیل تهاجمی بودنش خطراتی به همراه دارد و بنابراین در اغلب اوقات از روش های جایگزینی مثل عمل جراحی لاپاراسکوپی برای بیماران استفاده می شود.

در مقابل، لاپاراسکوپی برش های بسیار کمتری دارد، عوارض آن بسیار جزئی و نادر هستند، استرس ندارد، مشکلات و هزینه های کمتری دارد و نیاز به بستری شدن طولانی تر نداشته و در کل دوره نقاهت با این روش بسیار کوتاه مدت است.

جراحی لاپاراسکوپی در چه مواقعی استفاده می شود؟

ابزار و تکنیک های لاپاراسکوپی در عمل های مختلف شامل جراحی های ناحیه شکم، حفره لگن، زانو، شانه و … استفاده می شوند. به طور کلی از این عمل برای انجام جراحی های زیر استفاده می شود:

این مقاله رو از دست ندید: همه چیز درباره عمل لاغری

چگونه خود را برای جراحی لاپاراسکوپی آماده کنیم؟

انجام این عمل آمادگی های آنچنانی نیاز ندارد (مانند عمل های سنتی). شما یک جلسه ویزیت تشخصی نیاز دارید و بعد از آن آماده عمل خواهید بود. منتهی نیاز است تا آزمایش هایی قبل از عمل انجام دهید تا دید درستی از وضعیت شما به جراح ارائه شود.

همچنین چنانچه:

• به دارویی حساسیت دارید؛ مثل داروهای بیهوشی،
• مشکلات خونریزی دارید یا هر نوع داروی رقیق کننده ی خون مانند آسپرین یا وارفارین (کومادین) مصرف می کنید،
• باردار هستید

حتما آن را با پزشک خود در میان بگذارید. زیرا این اطلاعات برای جراح بسیار ارزشمند است و با کمک آن می تواند تصمیمات بهتری برای بهبود کیفیت نتایج عمل جراحی لاپاراسکوپی اتخاذ کند.

این مقاله رو از دست ندید: همه چیز درباره عمل اسلیو معده

لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟

جراحی لاپاراسکوپی معمولاً یک عمل سبک محسوب می شود یعینی آنقدر که اغلب به صورت سرپایی انجام می شود و اگر حالتان خوب باشد، همان روز به خانه برمی گردید. این جراحی را هم در بیمارستان انجام می دهند و هم در کلینیک های مجهز.

برای این عمل، بیشتر وقت ها شما را کاملاً بیهوش می کنند تا دردی حس نکنید، اما گاهی هم از بی حسی موضعی استفاده می شود و شما بیدار می مانید. حالا مراحل اصلی جراحی هم به این صورت هست:

مرحله	توضیح روان و مختصر
آماده سازی	جراح چند برش کوچک (معمولاً ۲ تا ۵ برش) روی شکم ایجاد می کند.
دید بهتر	شکم را با گاز کربن دی اکسید متورم می کنند. این کار کمک می کند تا پزشک بتواند اندام های داخلی را بهتر ببیند و جای کافی برای کار داشته باشد.
ورود دوربین	لاپاراسکوپ (دوربین کوچک) از طریق یکی از برش ها وارد می شود و تصاویر داخل شکم را زنده روی مانیتور نشان می دهد.
اقدام جراحی	جراح با تماشای مانیتور، با ابزارهای ظریف از طریق برش های دیگر، کار خود را انجام می دهد.
پایان کار	گاز را خارج می کنند، ابزارها بیرون می آیند و برش های ریز را با چند بخیه یا بانداژ می بندند.

نتایج جراحی لاپاراسکوپی به چه صورت خواهد بود؟

به طور کلی نتایج حاصل از عمل لاپاراسکوپی، بستگی به هدف از انجام عمل و جزئیات مداخلات جراحی دارد. در اغلب موارد، بیماران با کمترین درد و ناراحتی بهبود می یابند، زیرا فقط برش های کوچکی در بدن آنها به وجود آمده است و کیفیت نتایج نیز بسیار قابل توجه خواهد بود. اما چنانچه به هر دلیلی پس از عمل لاپاراسکوپی با هر یک از مشکلات زیر مواجه شدید، پزشک خود را از آن باخبر سازید.

• سردرد یا تب
• حالت تهوع یا استفراغ
• خونریزی، ترشح یا قرمزی هر یک از برش های کوچک
• تورم ناحیه ی جراحی شده
• ناتوانی در ادرار کردن
• دردی که با داروهای تجویز شده هم تسکین نمی یابد.

درمان ناراحتی ها و آثار پس از عمل به چه شکل انجام می شود؟

• امکان دارد در محل شکاف کمی احساس درد کنید. در این صورت، دکتر برای شما مسکن تجویز خواهد کرد.
• اگر محل برش بخیه شوند، طبق صلاح دید پزشک، بخیه ها پس از یک یا دو هفته کشیده خواهند شد.
• گاهی اوقات گاز کربن دی اکسید می تواند بعد از عمل باعث ایجاد درد در شانه ها شود. دلیل این امر آن است که همان اعصابی که به شانه ها می رسند، در دیافراگم هم وجود دارند و گاز ممکن است دیافراگم را تحریک کرده و به شانه ها هم برسد. با این حال این درد در طول زمان از بین می رود.
• فشار گاز می تواند احساس نیاز مکرر و فوری به ادرار را ایجاد نماید که این مورد نیز با مرور زمان رفع می شود.
• دکتر تعیین می کند که از چه زمانی می توان خوردن و نوشیدن را از سر گرفت.
• هنگامی که یک فرد به اندازه کافی بهبود یابد، می تواند به خانه برگردد؛ ولی بلافاصله پس از ترخیص نمی تواند رانندگی کند.

خطرات و عوارض  جراحی لاپاراسکوپی چیست؟

لاپاراسکوپی در اکثر موارد بدون عوارض انجام می‌شود و در صورتی که توسط یک تیم جراحی با تجربه و دارای صلاحیت انجام شود، هیچ خطری به همراه ندارد. اما همانطور که در هر عمل جراحی دیگری اتفاق می‌افتد، ممکن است برخی عوارض جزئی رخ دهد.

به عنوان مثال، احتمال ایجاد عفونت یکی از خطراتی است که پس از انجام لاپاراسکوپی می‌تواند رخ دهد. در صورتی که عمل به خوبی انجام نشود، احتمال خونریزی داخلی در شکم وجود دارد و ممکن است زخم‌هایی در محل عمل بمانند. تأثیر داروهای بیهوشی روی تمام عمل‌های جراحی، از جمله لاپاراسکوپی، بسیار مهم است و نباید آن را نادیده گرفت.

در حین انجام لاپاراسکوپی نیز احتمال بروز خطرات زیر وجود دارد:

• ممکن است جراح سهوا یک رگ یا اندام را سوراخ کند. این اشتباه می تواند منجر به خونریزی یا آسیب به آن اندام شود.
• بافت زخم باقی مانده از عمل های قبلی می تواند فرو کردن صحیح تروکار (ابزاری نوک تیز که در پزشکی و جراحی به کار می‌رود. از تروکار برای دست یابی به رگ‌های خونی و حفرات بدن استفاده می‌شود) به داخل شکم را با مشکل مواجه سازد. بافت زخم همچنین می تواند از انتشار گاز در شکم جلوگیری کند.

• چنانچه عوارضی ایجاد شود یا عود کند، احتمالا جراح تصمیم بگیرد که به جای لاپاراسکوپی شکاف بزرگتری به وجود آورد و رویه ی جراحی استاندارد را پیش بگیرد. البته مطمئنا پزشک در این تصمیم، سلامت بیمار را در اولویت قرار خواهد داد.

ذکر دوباره این نکته حائز اهمیت است که اگر عمل توسط یک جراح خوب صورت بگیرد هیچ گونه آسیب یاا عارضه ای برای بیمار پیش نخواهد آمد و کاملا بیخطر خواهد بود بنابراین بیماران میبایست در انختاب جراح دقت کافی داشته باشند.

چه زمانی ممکن است جراحی لاپاراسکوپی انجام داده نشود؟

به طور کلی این جراحی بیخطر است و دلیل اینکه امروزه بیشتر جراحی های داخل شکم و لگن به این شکل انجام می شود بی خطر و ایمن بودن آن است. اما در برخی موارد ممکن است جراحان از انجام جراحی به روش لاپاراکوپی اجتناب کنند و درمان را به شیوه سنتی و از طریق لاپاراتومی پیش ببرند.

مثلا اگر اندام های داخلی شکم دچار التهاب و تورم زیاد باشند و یا دید مناسبی از طریق دوربین لاپاراسکوپ حاصل نشود احتمالا جراح با ایجاد برش هایی در شکم، جراحی را به روش لاپاراتومی انجام دهد.

پاسخ به سوالات رایج درباره عمل جراحی لاپاراسکوپی